Kelapa sawit terdiri daripada jenis palma yang digunakan untuk pertanian
komersil dalam pengeluaran minyak kelapa sawit. Kelapa sawit afrika,
Elaeis guineensis, berasal dari Afrika barat di antara Angola
dan Gambia
.
Pokok yang matang mempunyai satu batang pokok yang tunggal dan tumbuh sehingga 20meter
tingginya. Daunnya
merupakan daun majmuk yang anak-anak daunnya tersusun lurus pada
kedua-dua belah tulang daun utama seolah-olah bulu dan mencapai 3 hingga
5 meter panjangnya. Pokok yang muda menghasilkan lebih kurang 30 daun
setiap tahun, dengan pokok yang matang yang melebihi 10 tahun
menghasilkan lebih kurang 20 daun.Bunganya
berbentuk rumpun yang padat.
Industri makanan berasaskan minyak sawit di Malaysia telah mengalami
perkembangan pesat sejak tiga dekad yang lalu. Kawasan tanaman sawit
meningkat daripada anggaran satu juta hektar dalam tahun 1980 kepada dua
juta hektar dalam tahun 1990, dan hari ini ia berada pada keluasan 3.8
juta hektar, bersamaan dengan lebih 500 juta pokok sawit.
Dari segi penghasilan minyak sawit mentah (CPO), pengeluaran dicatat
pada 13.35 juta tan dalam tahun 2003 daripada sejumlah 370 kilang buah
sawit di seluruh negara.
Industri ini juga turut terbabit secara meluas dalam aktiviti
hiliran, daripada penapisan sehingga kepada penghasilan minyak masak dan
oleokimia.
Malaysia mempunyai jumlah penduduk yang agak kecil seramai 24 juta
orang dan dengan itu, penggunaan minyak sawit secara tempatan adalah
agak terhad.
Oleh kerana itu, lebih 90 peratus pengeluaran minyak makan tahunan
telah dieksport, menjadikan hasil sawit punca pendapatan tukaran wang
asing yang penting untuk negara ini, serta tonggak ekonomi negara.
Nilai eksport minyak sawit pada tahun 2003 berjumlah RM 26.15 bilion
ketika harga purata minyak sawit mentah berada pada paras RM 1,544 satu
tan. Hari ini, Malaysia menyumbang anggaran 50 peratus daripada
pengeluaran minyak sawit dunia dan anggaran 60 peratus daripada jumlah
dagangannya.
Terdapat banyak bukti yang menunjukkan bahawa sejumlah besar keluasan
kawasan tanaman minyak sawit yang telah dikatakan ditanam di dalam
kawasan hutan tropika, sebenarnya ditanam di kawasan hutan pembalakan,
atau ditanam semula di dalam kawasan yang sebelum itu ditanam dengan
tanaman lain.
Contohnya, daripada tahun 1990 hingga 2000, ketika kawasan tanaman
kelapa sawit di Malaysia meningkat sebanyak 1.4 juta hektar, kegiatan
menanam getah, koko dan kelapa masing-masing menurun sebanyak 0.4, 0.3
dan 0.2 juta hektar.
Sejumlah besar keluasan kawasan tanaman ini ditanam semula dengan kelapa sawit kerana ia tanaman yang lebih menguntungkan.
Nilai pelaburan terkini dalam industri minyak sawit Malaysia
dianggarkan sekitar RM62 bilion dengan sejumlah besar pembiayaan ini
diperoleh dalam negeri.
Peningkatan secara meluas penanaman sawit ini membawa pembangunan
yang amat diperlukan di kawasan luar bandar, dan telah menjadi tulang
belakang ekonomi luar bandar.
Seramai 290,000 pekebun kecil di skim tanah kerajaan serta pekebun
kecil persendirian, bergantung sepenuhnya kepada tanaman ini untuk
kehidupan harian mereka.
Hasil pendapatan daripada sawit membawa kesan penting dalam
mengekalkan kestabilan sosioekonomi golongan ini. Tambahan pula, seramai
180,000 lagi pekerja di ladang sawit dengan jumlah pendapatan dan
kebajikan mereka yang lain, adalah penyumbang besar kepada kestabilan
politik dan sosio-ekonomi terutamanya ketika krisis kewangan Asia
sekitar tahun 1997-1998.
Industri minyak sawit adalah satu cerita kejayaan Malaysia.
Transformasi ekonomi Malaysia daripada negara pengeluar komoditi utama
berasaskan pertanian kepada negara pengeluar moden bagi barangan makanan
tambah nilai, adalah selaras dengan polisi penswastaan Malaysia dan
juga adalah asas kepada polisi pembangunan kerajaan seperti yang
termaktub dalam Visi 2020.
Dengan mengguna pakai biji benih daripada negara luar dan memperbaiki
kaedah penanamannya agar bersesuaian dengan keadaan tempatan, Malaysia
kini memiliki sebuah industri bertaraf dunia.
Ia adalah hasil visi dan perjuangan ramai pengusaha, baik pada
peringkat kerajaan mahupun sektor swasta, yang mempeloporinya dengan
polisi strategik termasuk mengadakan dan melaksanakan polisi pengurusan
alam sekitar.
Seperti yang ditonjolkan oleh pihak industri hari ini, ia telah
berkembang mengikut masa untuk menjadi lebih secocok dengan alam
sekitar. Tanpa sangsi, pihak industri memang memiliki praktik pengurusan
yang terbaik bagi menggalakkan pertanian yang berkekalan.
Sebalik semuanya ini, yang nyata industri minyak sawit di Malaysia
masih belum berpuas hati dengan rekod pengurusan alam sekitar sedia ada
yang menitikberatkan sistem pengurusan kumbahan secara agronomik dan ‘di
hujung paip’.
Pihak industri bertekad untuk berubah, serta komited bagi memasuki
satu era pengurusan alam sekitar yang baru.Ia tampak lebih nyata dalam
keadaan agenda dunia yang lebih meluas ke arah pembangunan berkekalan.
Dengan 90 peratus daripada hasil minyak sawit Malaysia diurusniagakan
di pasaran antarabangsa, pertimbangan ke atas tiga perkara utama
merangkumi ekonomi, sosial dan alam sekitar, menyerlahkan polisi pihak
industri yang menyokong pengeluaran serta pengagihan berterusan, secara
ekonomi dan mesra alam, bekalan makan yang selamat dan mudah diperoleh
kepada penduduk dunia yang semakin bertambah.